Cuốn phim trinh thám chính trị nổi tiếng Blood Diamond (Kim Cương Máu) vớitài tử nổi danh Leonardo DiCaprio thủ vai chính, được thực hiện vào năm 2006với ngân sách cả trăm triệu mỹ kim, được nêu danh 5 lần trong Giải Oscar vàđoạt huy chương vàng trong một số giải điện ảnh nổi tiếng khác, đã lột tả ýnghiã ghê rợn của chữ “máu” đi liền với một số những viên đá quý mà quý vị phụnữ nâng niu trang điểm.
Vào thập niên 1990, khi các cuộc nội chiến đẫm máu lan tràn tại các quốc giaPhi Châu như Angola, Sierra Leone, Cote d’Ivoire, Liberia, Congo, các lực lượngnổi loạn đã khai thác các mỏ kim cương để lấy tiền mua vũ khí và tài trợ chocác cuộc nổi dậy lật đổ chính quyền tại các quốc gia đó.
Trong tiến trình sản xuất kim cương, họ bắt cóc nông dân và dân chúng, kể cảtrẻ em, và lùa họ vào các mỏ kim cương. Ở đó họ bị đối xử tàn nhẫn và làm việcnhư những kẻ nô lệ, bị áp dụng những biện pháp thô bạo nhất để trừng phạt khilàm việc chậm chạp hay giấu trộm kim cương như chặt tay thậm chí chặt đầu hoặcbắn bỏ. Cuốn phim Kim Cương Máu đã trình bày những hình ảnh hãi hùng, ghê rợntại những mỏ khai thác kim cương kể trên. Vì có nguồn gốc, mục tiêu và tiến trìnhkhai thác dính đầy máu đó mà những hạt kim cương này đã bị thế giới đặt tên lànhững “kim cương máu”, khác với những kim cương được sản xuất bởi những công tyđá quý bình thường.
Vì mối quan tâm ngày càng gia tăng và gần đến mức tẩy chay của thế giới về “kimcương máu” nên các quốc gia sản xuất “kim cương lương thiện” đã họp lại tạithành phố Kimberley ở nước Nam Phi vào năm 2000 để tìm giải pháp ngăn chặn việcphổ biến kim cương máu. Vào Tháng 12 năm 2000, Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốcthông qua một nghị quyết quan trọng. Theo đó, kim cương khi bán ra phải cóchứng minh nguồn gốc để không bị nhầm lẫn với kim cương máu mà cả thế giớikhinh tởm và tẩy chay.
Vào tháng 9 năm 2011, tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch (HRW)công bố một bản phúc trình chi tiết về tình trạng cưỡng bức lao động trong cáctrại cải huấn ở Việt Nam — nơi giam giữ không chỉ những người nghiện ngập,những người bị nhiễm HIV, những tù thường phạm, mà còn cả những tù nhân chínhtrị, tù nhân lương tâm.
Cũng theo báo cáo của HRW thì dù mang danh là “cải huấn” và “cai nghiện”nhưng thực tế đây chỉ là những trại tù, trong đó tù nhân bị cưỡng bức làm việctới kiệt lực, bị hành hạ, tra tấn tàn nhẫn, và một trong những việc đáng sợ màcác tù nhân phải làm là bóc hạt điều.
Các tù nhân bị bắt lột vỏ hạt điều từ 6 giờ sáng tới 5 giờ chiều. Mỗi tùnhân bị buộc phải làm từ 20 ký tới 40 ký hạt điều mỗi ngày để nạp cho ban quảnlý trại giam — so với khả năng sản suất bình thường của một công nhân bên ngoàichỉ khoảng 10 ký mỗi ngày. Ai không đạt chỉ tiêu thì bị đánh đập. Có người khiphản đối đã bị xiềng chân và biệt giam. Báo chí ở Việt Nam từng loan tin các vụtrốn trại tập thể ở nhiều nơi từ Hải Phòng, Sài Gòn, Bình Dương, Cần Thơ và mộtsố nơi khác. Một trong những lý do chính là không chịu nổi sự hà khắc của bangiám thị.
Vỏ và mủ hạt điều chứa chất acid Cardol độc hại và càng thêm đậm đặc sau khisấy. Mủ làm lở loét tay chân và đặc biệt rất nguy hiểm cho mắt. Các tù nhânkhông được cung cấp đầy đủ găng tay, một phần vì tốn kém và một phần vì đeogăng tay sẽ làm giảm năng suất. Có người đã bị mù sau một thời gian làm hạtđiều. Những nhà máy sấy hạt điều thường nằm cạnh các trại giam. Hàng ngày cácnhà máy này thổi ra những cột khói vàng khè. Khi thuận gió khói này bay vàobuồng giam khiến tù nhân bị cay mắt và khó thở khiến họ phải dùng khăn mặt đểche.
Những bàn tay rỉ máu và ghẻ lở, bên dưới những dòng mồ hôi và nước mắt, củahơn 300.000 tù nhân tại 123 trại tù và “trung tâm cai nghiện” ở Việt Nam hàngngày vẫn đang tiếp tục sản xuất ra những hạt điều thơm tho và béo ngậy đượcxuất cảng đi khắp thế giới.
Gần đây, nhân cuộc điều tra về tình trạng sức khỏe của bà Trần Thị Thúy, —một tù nhân lương tâm bị nhà nước Việt Nam kết án 8 năm tù vì là đã đứng ragiúp nhiều dân oan cùng cảnh ngộ khiếu kiện đòi lại nhà đất — thảm trạng tùnhân bị cưỡng bức bóc hạt điều lại một lần nữa bị phanh phui trước công luận.
Cũng theo báo cáo của các tổ chức nhân quyền thì các ban quản lý trại giamký hợp đồng với các công ty xuất cảng hạt điều và bắt tù nhân ngày đêm sản xuấtcho đủ chỉ tiêu. Kỹ nghệ hạt điều đem lại cho nhà cầm quyền Việt Nam khoảng 1,5tỉ Mỹ kim mỗi năm.
Giám đốc đặc trách Y tế và Nhân quyền của Human Rights Watch, ông Joe Amontuyên bố: “Hàng chục ngàn người, nam, nữ và trẻ em bị cầm giữ trái với ý muốncủa họ trong các trung tâm cưỡng bức lao động. Đó không phải là điều trị cainghiện, cần đóng cửa những trung tâm này và trả tự do cho những người đó”.
Tạp chí Time cũng mô tả “hạt điều máu” là một trong những hình thức cưỡng éplao động, khai thác các nạn nhân và bệnh nhân trong các trại cải huấn ma túycủa nhà cầm quyền, bên cạnh các việc khác như may quần áo, làm gạch …
Phúc trình của HRW viết: “Ở Congo bên Phi Châu có kim cương máu. Ở Miến Ðiệncó vòng cẩm thạch máu. Việt Nam có hạt điều máu.”
Vào ngày 13/6/2012 vừa qua, tổ chức Liên Minh Bài Trừ Nô Lệ (CAMSA) mở chiếndịch báo động công luận và kêu gọi tẩy chay “hạt điều máu” và đã điều trần tạiQuốc Hội Hoa Kỳ.
Theo CAMSA thì chiến dịch tẩy chay “hạt điều máu” từ Việt Nam gồm có các mụctiêu sau đây:
Tạo ý thức trong giới tiêu thụ trên thế giới về chính sách cưỡng báchlao động của nhà cầm quyền Việt Nam;
Kêu gọi giới tiêu thụ không ăn hạt điều xuất phát từ Việt Nam, và thôngtin cho nhau biết những cửa tiệm nào bán hạt điều từ Việt Nam để tránh;
Áp lực các công ty quốc tế ngưng nhập cảng, phân phối, hay bán hạt điềuxuất phát từ Việt Nam; và
Vận động các chính quyền trong thế giới tự do và các cơ quan Liên HiệpQuốc áp lực nhà nước Việt Nam bãi bỏ chính sách cưỡng bách lao động và chấpnhận cho các cơ quan quốc tế kiểm tra các trại cải huấn và trại tù.
Mục đích tối hậu của chiến dịch là giải thoát cho hàng trăm ngàn nạn nhân vàbệnh nhân khỏi tình trạng nô lệ trong các trại cải huấn và các trại tù.
CAMSA kêu gọi cộng đồng người Việt tại hải ngoại đẩy mạnh chiến dịch này vàvận động công chúng quốc tế nhập cuộc, và cũng kêu gọi các tổ chức cộng đồng vàcơ quan truyền thông ghi danh yểm trợ chiến dịch này.
Là người Việt Nam, chúng ta không thể nhắm mắt làm ngơ khi mỗi ngày hàng mấytrăm ngàn những dòng nước mắt, mồ hôi, máu và mủ của đồng bào chúng ta tiếp tụcđổ xuống, hòa lẫn vào những hộp hạt điều mà chúng ta đang thưởng thức.
Là người tiêu thụ, điều tối thiểu mà mỗi chúng ta có thể làm để góp phầngiảm thiểu nỗi khổ đau của đồng bào, đặc biệt là những tù nhân lương tâm tạiViệt Nam, (cũng như những nạn nhân tương tự tại Trung Quốc) là ngưng mua hạtđiều từ Việt Nam và Trung Quốc. Đây là bước đầu tiên cần làm trong các cộngđồng người Việt khắp nơi, để từ đó chúng ta có thể vận động một cách hiệu quảsự tiếp tay của cả thế giới về thảm trạng này./.
Đỗ Đăng Liêu
Nguyen Lan Thang và 47 người khác thích điều này.
Te Pham Chúng nó Vắt Máu của những người dân thường chưa đủ, nên chúng nó muốn vắt luôn những giọt máu sau cùng của những Tù Nhân!
Tình Dzang Dzở Te Pham ơi! chúng đâu phải bây giờ mới vắt máu toàn dân ,tù nhân còn hơn thế nữa...
Ha Nguyen Thuy Em bạn tôi cũng đã kể như vậy khi ra khỏi tù. Nó vô cùng hoảng sợ khi nghĩ lại những ngày đó. Người ta đã rỉ tai nhau: Chỉ ăn hạt điều còn vỏ.