Đảng hỏng rồi!
Cảm ơn anh Phạm Toàn vừa gửi bài dịch mới toanh. Nghe ông Việt Nam gốc Tây André Menras phân tích tiếng Việt về sự chuyển hoá từ "giá trị CS" sang "Đảng CS" rồi "Đảng ta" và cuối cùng là "Đảng". Là 1 cựu GV Văn, tôi bái phục ông!:
"Nhưng liệu có sự đồng nhất giữa những «giá trị cộng sản» và «Đảng cộng sản» hay không? Liệu có cần nhắc nhớ cái sự thật hiển nhiên này hay không: suốt dọc Lịch sử, sau khi đã khơi dậy một niềm hy vọng vô biên, thì chính các Đảng cộng sản, chính họ đã bôi bẩn và đôi khi giẫm đạp lên các giá trị đó sau khi họ nắm được chính quyền và đã làm mọi điều để được tại vị? Tội ác chung của họ là đã tịch thu thành quả của những hy sinh và cuả những cuộc đấu tranh của nhân dân, là đã tổ chức những chế độ cai trị diệt dân chủ để đẩy lui niềm hy vọng dân chủ của biết bao thế hệ. Tất cả bọn họ đã giết chết các quyền tự do ấy vào những dịp đấu tranh chống các «kẻ thù bên trong» và những «kẻ thù bên ngoài» đôi khi cũng có thực nhưng thường thì là ngụy tạo. Đến độ là họ đã tự mình xóa sạch khỏi chính trường tự nhiên của quốc gia để tự cải biến thành những quái vật thực sự ăn không biết no của một chính quyền độc đảng…
...cái Đảng Cộng sản Việt Nam hôm nay chẳng có gì giống với cái đảng ấy ngày xưa sất. Đẳng cộng sản ngày xưa xứng danh với tên Đảng Cộng Sản Việt Nam, đảng giải phóng dân tộc và đảng thống nhất quốc gia. Tôi vẫn kính trọng cái đảng cộng sản ấy ngay cả khi nó không rũ bỏ được những nhiệm vụ kinh khủng trong đó có việc Cải cách Ruộng đất. Đối với tôi, cái đảng cộng sản Việt Nam hôm nay đã trở thành cái «Đảng ta» (tiếng Việt trong nguyên văn – ND). Dù trình độ tiếng Việt của tôi còn nhiều chỗ đáng chê, song tôi tin rằng trong cái ngôn ngữ vô cùng phong phú này, âm tố «ta» vừa có thể là «chúng ta, của chúng ta» như là «Tôi, của tôi». Và tôi nghĩ rằng, thời gian nhiều thập kỷ trôi đi, nhất là trong hai thập kỷ vừa qua, nghĩa ngôn từ đã trượt dài từ «Chúng ta» sang cái nghĩa «Tôi».
...Với những đảng viên cộng sản ở cơ sở, các chi bộ «Đảng ta» (tiếng Việt trong nguyên bản – ND) chỉ là nơi họ phải có mặt để nghe và nhắc lại bài kinh chính thống. Hãy cẩn thận những ai đi chệch khỏi nghi thức đó! Mấy câu hỏi nghiêm trọng được nêu ra tại đó, vài điều phản đối, mấy tiếng kêu phẫn nộ sẽ được nhanh chóng dập đi và chôn vùi tại chi bộ. Vậy là, với rất nhiều người trong bọn họ, cái «Đảng ta» (tiếng Việt trong nguyên bản – ND) còn co hẹp hơn nữa để chỉ còn là «Đảng». Cái «ta» biến nất. Đảng không khuyến khích người ta nói mà xui người ta ngồi im. Đảng không thích người ta tự suy nghĩ. Đảng không đoàn kết mọi người: Đảng chia rẽ mọi người. Danh mục các vấn đề «nhạy cảm» (tiếng Việt trong nguyên bản – ND) kéo dài mãi không hết, và cuối cùng dẫn đưa những cuộc đối thoại đổi trao thành ra chỉ còn là những cái gật đầu như cái máy. Khái niệm trách nhiệm cá nhân biến mất. Người ta nấp sau bộ máy: không ai dám quyết định điều gì ngoài những hệ thống vâng vâng dạ dạ càng ngày càng hoạt động hệt như những hội kín và những lũ bảo kê. Tính chất vô danh của các mối quan hệ giữa «các đồng chí» trở thành một kiểu vận hành ở đó mỗi người đều nghi ngờ không tin vào ai khác. «Đảng» là tất cả, nhưng không là một ai hết. Sức mạnh thì kinh hoàng nhưng không sao tóm được nó.
Hoàng Hưng
