Kính thưa Cô Diễm Hương,
Em có một người anh mất lúc còn trong trại cải tạo. Cách đây bốn mươi năm, một bà mẹ của tù cải tạo tìm đến nhà em báo tin buồn. Bà nói lúc bà đi thăm con, con bà đã nhét vào tay bà một địa chỉ và dặn gắng về báo cho gia đình này hay con của họ là anh Nguyên đã bị VC đánh chết trong tù. Lý do họ đánh anh chết vì họ sỉ nhục anh này là “Đồ ngụy”. Anh trả lời là “Thời thế mà thôi. Nếu anh (VC) sinh ra ở trong Nam thì anh cũng phải đi lính như tôi. Nếu tôi sinh ra ở Miền Bắc thì bây giờ tôi là người chiến thắng!”. Câu chuyện có vậy thôi mà anh bị VC đánh đến chết.
Được tin này cả gia đình em rất đau lòng. Gia đình chúng em cúng ở nhà và lên chùa nhờ quý Thầy cầu nguyện, nhưng em không biết vong linh anh em có được về cõi tịnh độ bên kia thế giới hay vẫn còn vướng mắc với lòng thù hận VC? Những năm sau chiến tranh, ở Việt Nam cũng như ở hải ngoại vào dịp Vu Lan nhiều chùa tổ chức lễ cúng cô hồn, Trai Đàn Bạt Độ Giải Oan. Em có thấy nhiều video trên Youtube, VC tổ chức Trai Đàn Bạt Độ do nhiều sư quốc doanh tổ chức. Một lễ giải oan ở Vùng Tàu lớn lắm.
Một nhà ngoại cảm kể lại, lúc đang làm lễ ở Vũng Tàu, thức ăn được dọn lên bàn thờ, trong lúc các Thầy đang tụng kinh, giải oan cho những tử sĩ VC thì đột nhiên có một cơn gió lớn thổi hết thức ăn bay xuống đất cát. Nhà ngoại cảm nói, lúc đó bà nghe thấy những chiến sĩ của VNCH nói, phải cúng cho họ nữa, nếu không thì thức ăn bay xuống đất hết. Từ đó về sau buổi lễ Trai Đàn nào do VC tổ chức cũng cầu nguyện cho tất cả những người chết oan. Nếu không BanTổ Chức luôn bị trở ngại.
Những người tổ chức Trai Đàn giải thích, mục đích của Trai Đàn Bạt Độ là để tạo duyên lành, tháo gỡ những oán thù để người đã chết oan nhận chân được nhân quả, nghiệp báo mà họ đã gây ra từ nhiều kiếp trước. Lễ này giúp cho người đã khuất hiểu rõ được mọi sự việc xảy ra trên đời là “không”, là huyễn. Khi nhận chân được căn bản giáo lý nhà Phật, nhân quả, nghiệp báo cũng như vạn vật là “không” (không có thật) thì những oan hồn sẽ buông bỏ thù hận, sám hối nghiệp chướng mà trở về với tâm thanh tịnh, giải thoát…
Thưa Cô, cố nhiên những chùa tổ chức cúng Giải Oan, không tổ chức cúng tế, cầu nguyện miễn phí cho bá tánh, mà mỗi người muốn cầu siêu cho hương linh người thân, phải dâng bài vị với tiền cúng dường. Em thấy hình ảnh quý Thầy cử hành lễ Trai Đàn mặc y phục màu sắc rực rỡ, đầu đội mão như vua chúa trong các tuồng cải lương, tay bắt ấn có vẻ rất huyền bí nên hơi thắc mắc vì em có đọc kinh sách chút ít. Em thật sự không tin cái kiểu bẻ tay bắt ấn có vẻ tạo phù phép mê tín. Nhưng trong gia đình có người thân chết oan nên mẹ em cũng cố gắng đến chùa, gởi bài vị nhờ Thầy cúng, may ra anh của em được siêu thoát. Nhưng em rất thắc mắc, không biết cúng Trai Đàn Bạt Độ như vậy có thật sự giải oan hay chỉ tốn tiền mà các Thầy đã biến Đạo Phật thành đạo mê tín, để nhà chùa hốt bạc?
Hồ Phương Thanh
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Trả lời:
Thật tình với em, tôi không hiểu nhiều về đời sống tâm linh, bên kia cõi chết. Tôi có chuyển thư em tới một vị sư mà tôi thường liên lạc học hỏi về giáo lý nhà Phật, để hỏi ý kiến Thầy. Thầy trả lời sao tôi chuyển cho em xem để suy ngẫm. Theo Thầy thì có tới 90% các tu sĩ Phật giáo đã hiểu và thực hành sai giáo pháp Đạo Phật. Trong Kinh điển Nhà Phật không hề có chỉ vẽ cách cúng kiến sau khi người thân mất, chẳng hạn như cúng thất, cúng một trăm ngày, cúng một năm hay Trai Đàn Bạt Độ giải oan.
Giáo lý căn bản của Đạo Phật dạy Lý Nhân Quả, Lý Nhân Duyên, Lý Vô Thường, Tứ Diệu Đế, Bát Chánh Đạo. Con người lúc còn sống nên tu tập “làm lành, lánh dữ, tâm ý trong sạch”, thực hiện được lời dạy này thì đương nhiên con người có được đời sống an lành, chết được siêu thoát, không cần phải đi chùa, tụng kinh cầu xin Phật ban cho phước đức hay cúng tế giải oan gì cả. Tất cả những lễ cúng tế là do nhân gian đặt ra vì lòng thương người thân đã mất. Nhà chùa có thể coi như là một cơ sở tôn giáo nên cử hành những nghi lễ là để đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của Phật tử. Một số ni, sư đã lợi dụng những lễ này, bày vẽ thêm để lôi cuốn Phật tử đến chùa cúng dường, để thu tiền cho chùa, lợi dưỡng cho cá nhân họ.
Theo vị sư này thì ngay cả Phật cũng không có khả năng cứu độ một mạng người khi đến lúc người đó phải trả quả báo. Trong lịch sử, lúc quân của vương quốc bên cạnh kéo sang đánh chiếm vương quốc của Vua Tịnh Phạn là cha của Đức Phật, Đức Phật cố gắng giúp vua cha ngăn chận, nhưng đến lần thứ ba thì Đức Phật phải để mất nước vì đã đến lúc phải thọ nhận quả báo. Vì lẽ đó vị sư này đặt câu hỏi, Phật không cứu độ được, những vị sư tổ chức Trai Đàn Bạt Độ làm sao có khả năng cứu độ hằng trăm, hằng ngàn vong linh đã mất bao nhiêu năm qua. Ông tin là những vị sư tổ chức Trai Đàn Bạt Độ đã lợi dụng tình cảm của người còn sống. Ông khuyên không nên tin tào lao vào những bàn tay bắt ấn, chuông mỏ rền trời, phi chánh pháp.
Trước đây mỗi khi đi chùa tôi chỉ trang nghiêm lạy tượng Đức Phật. Còn tượng vị Thiên Thủ Thiên Nhãn, nghìn tay nghìn mắt, tôi không hiểu tượng trưng gì nên rất lơ là. Nhưng sau tôi được vị sư này giải thích, cho biết, mỗi bàn tay của vị Thiên Thủ Thiên Nhãn đều có con mắt trí tuệ. Trong tay cầm nhiều pháp khí dùng hàng phục ma chướng trong tâm con người, những cánh tay cầm kiếm, búa, tràng hoa, châu báu, vải lụa gấm vóc, hoa sen, bánh xe pháp, bình tịnh thủy,…tượng trưng cho mọi ngành nghề trên thế gian.
Tượng vị Thiên Thủ Thiên Nhãn, nghìn tay, nghìn mắt tượng trưng vị Bồ Tát có đầy đủ năng lực khắc chế sự trói buộc của mọi cảnh trần. Con người do lục căn (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý) dính mắc với lục trần bên ngoài (sắc, thinh, hương, vị, xúc, pháp), trong tâm tạo ra suy tư cảm nghĩ gọi là lục thức. Vì sự dính mắc đó mà con người bắt đầu tạo nghiệp, thường là nghiệp chẳng lành, nên lẫn quẫn mãi trong vòng lục đạo, luân hồi.
Vị sư này giảng, nếu tâm chúng ta không dính mắc, không phê phán, không nhiều chuyện, không chạy theo sự suy nghĩ sinh diệt liên tục thì không phiền não, tức là giải thoát. Hành Bồ Tát Đạo là con đường nhập thế của người tu. Con đường cứu cánh của Bồ Tát là sự kiên định, ý chí bền vững để giác ngộ được chân lý là: Khổ, Không, Vô ngã và Vô Thường trong thật tánh của mỗi nguời. Thân khẩu ý, nhất là khẩu, thường là nguồn gốc của sinh tử luân hồi.
Tóm lại, theo vị sư này, nhiều người mê tín, hiểu Đức Phật là đấng thần linh có quyền lực ban ơn, giáng họa. Thật ra Đức Phật là một người có thật. Ngài sinh vào khoảng năm 624 trước công nguyên, tên thật là Tất Đạt Đa, thuộc dòng họ Thích Ca. Phật là Thái tử xứ Ca Tỳ La Vệ, nay thuộc về khu vực giáp ranh Nepal và Ấn Độ. Đức Phật Thích Ca sống tới năm 80 tuổi, truyền giáo pháp 45 năm. Đức Phật sinh ra như một con nguời, không phải là thần thánh. Lớn lên, Ngài rời bỏ cung vàng điện ngọc, đi tìm con đường thoát khỏi khổ đau trên thế gian. Việc thờ phượng Đức Phật dưới hình thức một tôn giáo là do nguời đời sau bày vẽ ra. Nhiều người quên mất việc quan trọng chánh yếu là tự nổ lực tu tập, hành đạo, ứng dụng giáo pháp vào đời sống thực tế để giác ngộ và giải thoát.
Mục tiêu của Đạo Phật không phải là cõi Thiên đường hay Cực Lạc, mà là thoát hết phiền não khổ đau trong cuộc sống này và mai sau. Ngày nay phần lớn các chùa đều có sự thờ cúng hương khói, nhiều chùa lo hoạt động cúng bái, lễ hội cho khách thập phương vô cùng sôi động hơn là giảng dạy kinh sách giúp cho Phật tử tu học. Nhiều người đến chùa lễ Phật với tâm mong cầu Đức Phật ban cho nhiều may mắn, tiền tài, con cái được an lành, đều không đúng với lời Phật dạy. Đức Phật không ban ơn giáng họa hay đáp ứng những lời cầu khẩn van xin. Vậy Phật tử không nên tin những điều huyền bí, huyễn hoặc, mà nên theo ba pháp môn phát sinh trí tuệ là: "Văn, Tư, Tu". Nghĩa là học hỏi, nghe giảng, đọc kinh sách, rồi suy nghĩ, quán chiếu cho chính chắn thấu đáo, trước khi thực hành, tu tập theo.
Đọc tới đây thì chắc em đã có ý niệm được phần nào là có nên cúng giải oan không? Những vị Thầy chủ lễ cúng giải oan có thật sự giúp cho những vong linh buông bỏ hận thù để đuợc siêu thoát chăng, phải không?
Diễm Hương
(Muốn liên lạc với Diễm Hương xin gởi thư về ViệtMymagazine.)