Theo cam kết của chủ đầu tư, dự án nâng cấp mở rộng Quốc lộ 14 sẽ hoàn thành vào tháng 5-2013. Thế nhưng hiện nay, đoạn đường này còn rất nham nhở. UBND tỉnh Bình Phước buộc phải cắt hợp đồng với Công ty CP Đức Phú do không có năng lực tài chính
Từ nhiều năm qua, người đi đường và người dân sống ven 2 bên Quốc lộ (QL) 14 thuộc địa bàn 2 huyện Đồng Phú, Bù Đăng, tỉnh Bình Phước phải kêu trời vì tình trạng đường xấu và ô nhiễm môi trường nghiêm trọng do chủ đầu tư thi công đoạn đường dài 75,1 km là Công ty CP Đức Thành - Gia Lai và Công ty CP Đức Phú gây ra.
Con đường kỳ dị
Hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT) được ký vào ngày 12-8-2009 giữa ông Trương Tấn Thiệu, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước, với Công ty CP Đức Thành - Gia Lai (trụ sở tại tỉnh Gia Lai, do ông Nguyễn Văn Quý làm tổng giám đốc) có nội dung đầu tư mở rộng QL 14 đoạn từ cầu 38 đến thị xã Đồng Xoài, chiều dài 41,3 km. Cùng ngày, ông Thiệu còn ký hợp đồng BOT với Công ty CP Đức Phú (do bà Nguyễn Thị Hoa làm tổng giám đốc) có nội dung đầu tư nâng cấp mở rộng QL 14 đoạn từ Cây Chanh (Đắk Nông) đến cầu 38 (Bình Phước), chiều dài 33,8 km. Thời gian thi công của 2 dự án trên là 36 tháng, từ tháng 5-2010 đến tháng 5-2013.
Do không có năng lực tài chính, từ khi khởi công đến nay, chủ đầu tư để cho Quốc lộ 14 xuống cấp nghiêm trọng
Thế nhưng, kể từ khi 2 công ty trên “động thổ”, đoạn QL 14 từ thị xã Đồng Xoài (Bình Phước) về Cây Chanh (Đắk Nông) trở nên “kỳ dị” nhất Việt Nam. Từ thị xã Đồng Xoài về Cầu 38, các phương tiện giao thông chỉ được đi đường rộng khoảng 12 m (không theo thiết kế trong hợp đồng BOT) với chiều dài khoảng 6 km. Khi vừa qua khỏi Trạm Thu phí số 2 vài chục mét, con đường bị thắt cổ chai, bề rộng đường trở lại 7 m vốn có từ trước.
Đến km 11, đường... nở ra được vài km rồi tiếp tục co lại. Đến Km 18 (xã Nghĩa Trung, huyện Bù Đăng) đường bỗng… nở ra, bụi bay mù mịt khi ô tô chạy qua. Đoạn qua Km 24, chủ đầu tư cho cào hết lớp nhựa đường cũ từ trước Tết Nguyên đán 2013, để lộ ra mặt đường toàn đất đỏ kéo dài cả cây số, bụi tung dày đặc như sương mù, người lưu thông phía sau không thể nhìn thấy xe đi trước và xe chiều ngược lại, dù chỉ cách vài mét.
Tay không bắt giặc
Theo hợp đồng BOT, tổng vốn đầu tư của 2 công ty trên 1.481 tỉ đồng (Công ty CP Đức Thành - Gia Lai trên 814 tỉ đồng, Công ty CP Đức Phú 667 tỉ đồng) nhưng một lãnh đạo Sở GTVT tỉnh Bình Phước khẳng định cả 2 công ty này hầu như không có vốn (!?).
Vị lãnh đạo này phân tích: Theo nguyên tắc hợp đồng BOT, chủ đầu tư bắt buộc phải có 20% vốn tự có, 80% còn lại vay từ nguồn vốn ưu đãi, vay ngân hàng và tiền thu từ trạm thu phí để đầu tư làm đường theo hợp đồng đã ký. Tuy nhiên, đến nay, khi kiểm tra lại nhận thấy nhà đầu tư hầu như không bỏ 20% vốn tự có bắt buộc (tương đương 296 tỉ đồng - PV)! Công ty CP Đức Thành - Gia Lai đầu tư theo kiểu thu được bao nhiêu tiền phí, vay được ngân hàng, quỹ đầu tư phát triển bao nhiêu thì đầu tư bấy nhiêu. Trước tình trạng Công ty CP Đức Thành - Gia Lai làm ăn bết bát, UBND tỉnh ra quyết định thu hồi Trạm Thu phí số 2 trên QL14 để Sở GTVT tỉnh quản lý và thu phí.
Mới đây, chủ đầu tư xin lại trạm thu phí để quản lý và thu phí nhưng UBND tỉnh đã ra điều kiện Công ty CP Đức Thành - Gia Lai phải làm hoàn chỉnh 26 km đường (từ thị xã Đồng Xoài đến ngã ba Phước Bình - PV) trong tổng chiều dài 41,3 km của hợp đồng BOT thì mới giao lại trạm thu phí. Đối với 15,3 km còn lại (từ ngã ba Phước Bình đến cầu 38) do chủ đầu tư chưa làm gì nên Sở GTVT tỉnh Bình Phước tiếp nhận và đã sửa chữa từ trước Tết Nguyên đán Quý Tỵ.
Đối với đoạn QL 14 (từ cầu 38 đến Cây Chanh) do Công ty CP Đức Phú làm chủ đầu tư, đến nay vẫn không được tu sửa mà bị phá nát. Theo lãnh đạo Sở GTVT tỉnh Bình Phước, hiện đã sang tháng 3-2013 (theo hợp đồng phải hoàn thành vào tháng 5-2013) nhưng đoạn do Công ty CP Đức Thành - Gia Lai đầu tư chỉ làm được dưới 35% khối lượng công trình (khoảng 13 - 14 km), hiện công ty xin gia hạn đến cuối tháng 12-2013 và đã được UBND tỉnh chấp thuận. Riêng đoạn do Công ty CP Đức Phú thực hiện, có thể nói… bằng không!.
Nhận thấy công ty này không có năng lực tài chính, UBND tỉnh đã cắt hợp đồng với Công ty CP Đức Phú, chuyển dự án cho Công ty Thái Sơn của quân đội tiếp tục thực hiện. Tuy nhiên, do vướng mắc về áp giá giữa Công ty Đức Phú và Thái Sơn nên việc thi công đoạn đường trên vẫn giẫm chân tại chỗ.
Chủ đầu tư tận thu
Ông Đinh Văn Thành, giám đốc một công ty vận tải thường lưu thông qua tuyến QL 14, nhận định: “Với việc chỉ thi công chỉ có 26 km (sai với hợp đồng ban đầu) và hiện tại con đường chỉ “đẹp” trong khoảng 13-14 km nhưng chủ đầu tư vẫn thu phí, tức là Công ty CP Đức Thành - Gia Lai “gian lận” với chủ ô tô, xe cơ giới. Vì người lưu thông khi qua trạm thu phí phải mua vé cho chặng đường 70-80 km nhưng thực tế họ chỉ đi được 13-14 km đường tốt, còn lại là đường đầy ổ trâu, ổ voi, đầy bụi khiến xe ngày càng hư hỏng!
Chưa kể, thiết kế con đường ban đầu là 21 m nhưng không hiểu vì lý do gì đã bị rút xuống chỉ còn 12 m. Trong khi QL 14 là tuyến đường huyết mạch, có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng - an ninh, nối các tỉnh Tây Nguyên với các tỉnh miền Trung và Đông Nam Bộ (?!)
Y.Thanh
Bài và ảnh: TÂN TIẾN
